This article was published in The Voice Daily Newspaper, Vol. 4, No. 85, on 19 July 2016.
ဗိမာန္နန္းျမင့္ ေပ်ာ္စံတင့္ လင့္ခါႏွစ္လည္ ေမ့နိုင္ၿပီ <Zawgyi Version>
ငွက္ခါး
ငွက္ခါး
အာဇာနည္ေန႔
၁၉၄၇ ခု ဇူလိုင္လ ၁၉ ရက္ေန႔သည္ ျမန္မာတစ္ျပည္လံုး ၀မ္းနည္းပူေဆြးေသာက ေရာက္ခဲ႔ၾကရေသာ ေန႔တစ္ေန႔ ျဖစ္ေပသည္။ ထိုေန႔ မနက္ ၁၀ နာရီ ၃၇ မိနစ္ခန္႔တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ တကြ တိုင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားသည္ မသမာသူ လူတစ္စု၏ ရက္စက္စြာ သတ္ျဖတ္ျခင္းကို ခံခဲ႔ရေပသည္။ ထိုစဥ္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ အတူ သခင္ျမ၊ ဒီးဒုတ္ ဦးဘခ်ိဳ၊ မန္းဘခိုင္၊ ဦးဘ၀င္း၊ အဗၺဒူရာဇတ္ (ဦးရာဇတ္)၊ မိုင္းပြန္ေစာ္ဘြားႀကီး စ၀္စံထြန္း၊ ဦးအုန္းေမာင္ ႏွင့္ ဦးရာဇတ္၏ သက္ေတာ္ေစာင့္ ရဲေဘာ္ကိုေထြးတို႔ က်ဆံုးခဲ႔ၾကသည္။ လြတ္လပ္ေရး ႀကိဳးပမ္းေနစဥ္ကာလအတြင္း ယခုလိုအျဖစ္ဆိုးမ်ိဳးႏွင့္ ၾကံဳေတြ႔ျခင္းသည္ တိုင္းျပည္အတြက္ အလြန္ပင္နစ္နာလွသည္။ ထိုျဖစ္ရပ္ကို အစဥ္အမွတ္ရေနရန္ ဇူလိုင္ ၁၉ ရက္ေန႔ကို အာဇာနည္ေန႔အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ႔ၾကသည္။
တံဆိပ္ေခါင္း ထုတ္ေ၀ျခင္းျမန္မာနိုင္ငံေတာ္ ေျမပံုကို အေပၚဘက္ အလည္တည့္တည့္တြင္ ဆြဲသားထား၍ ထိုင္လ်က္ရွိေသာ ျခေသၤ႔ ႏွစ္ေကာင္ပံုႏွင့္ ေအာက္ဘက္တြင္ အလွဆင္ထားသည္။ ဒီဇိုင္းပံုမွာ အဓိပၸာယ္ ျပည့္စံုမွ်တ၍ ရႈခ်င္စဖြယ္ျဖစ္သည္။ အေပၚဘက္ လက္ယာ၊ လက္၀ဲေထာင့္မ်ားတြင္ တံဆိပ္ေခါင္းတန္ဖိုးကို ျမန္မာ၊ အဂၤလိပ္ ႏွစ္ဘာသာျဖင့္ ေရးသားထားၿပီး ေအာက္ဘက္တြင္မူ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံေတာ္ UNION OF BURMA ဟူ၍ ေဖၚျပပါရွိသည္။
တံဆိပ္ေခါင္းမ်ား၏ အရြယ္အစားမွာ အနံ ၄၃ မီလီမီတာ အလ်ား ၂၀ မီလီမီတာ ျဖစ္သည္။ 14 x 13½ perforation (ေခြးသြားစိပ္မ်ား) ျဖစ္ၿပီး၊ တန္ဖိုးမ်ားမွာ ၃ပိုင္ (အျပာေဖ်ာ့)၊ ၆ ပိုင္ (အစိမ္း)၊ ၉ ပိုင္ (အနီေဖ်ာ့)၊ ၁ ပဲ (ခရမ္း)၊ ၂ ပဲ (အျပာ)၊ ၃ ပဲ ၆ ပိုင္ (အစိမ္း)၊ ၄ ပဲ (အညို)၊ ၈ ပဲ (အနီ)၊ ၁၂ ပဲ (ခရမ္း)၊ ၁ ရူပီး (ျပာ-စိမ္း)၊ ၂ ရူပီး (အျပာ) ႏွင့္ ၅ ရူပီး (ခရမ္းညို) တို႔ျဖစ္သည္။ တံဆိပ္ေခါင္း တစ္ခ်ပ္လွ်င္ ၁၂၈ လံုးပါသည္၊ ထိုတံဆိပ္ေခါင္းမ်ား ျဖန္႔ေ၀ေရာင္းခ်မႈႏွင့္ အသံုးျပဳမႈကို ၁၉၅၀ ဇြန္ ၁၀ တြင္ ရပ္ဆိုင္းခဲ႔သည္။
အမွားအယြင္းမ်ား
တံဆိပ္ေခါင္း ဒီဇိုင္းေပၚ၌ သိသာေသာ အမွားအယြင္းမ်ား ပါရွိသည္။ ထုိအမွားအယြင္းမ်ားကို ၁၉၈၆ ခုႏွစ္တြင္ ဦးသိန္းေအာင္မွ ေလ့လာမွတ္တမ္းတင္၍ ဗမာ့ဥေဒါင္း ျမန္မာတံဆိပ္ေခါင္း ေလ့လာမႉ ဂ်ာနယ္တြင္ တင္ျပခဲ႔သည္။ အထက္တြင္ ေဖၚျပခဲ႔ေသာ တံဆိပ္ေခါင္း ဒီဇိုင္းပါ စာသားမ်ား၌ စာလံုးေပါင္း အမွားအယြင္းမ်ား၊ ျမန္မာအကၡရာတြင္ မရွိေသာ စာလံုးမ်ား ပါ၀င္လာသည္။ အမွားအယြင္း ၇ မ်ိဳးေတြ႕ရသည္။ ဆရာ ဦးသိန္းေအာင္၏ အဆိုအရ တံဆိပ္ေခါင္း ဒီဇိုင္းေရးဆြဲသူမွာ ျမန္မာလူမ်ိဳးျဖစ္ရာ မူလဒီဇိုင္းတြင္ မမွားယြင္းနိုင္ဟု ဆိုသည္။ သို႔ရာတြင္ တံဆိပ္ေခါင္းပံုႏွိပ္ရန္ ပလိတ္ျပား၌ စာလံုးေဖၚသူသည္ ျမန္မာလူမ်ိဳး မျဖစ္တန္ရာ။ ဒီဇိုင္းပံု၌ စာလံုးမ်ား အလြန္ေသးငယ္ေသာေၾကာင့္ တစ္ေၾကာင္း၊ ျမန္မာလူမ်ိဳး မဟုတ္ျခင္းေၾကာင့္ တစ္ေၾကာင္း အဆိုပါအမွားမ်ား ပါခဲ႔သည္ဟု ယူဆရပါသည္။ ဤတံဆိပ္ေခါင္းမ်ားကို အဂၤလန္နိုင္ငံ Thomas De La Rue & Co., Ltd ၌ Recess နည္းျဖင့္ပံုႏွိပ္ခဲ႔သည္။
တံဆိပ္ေခါင္း ဒီဇိုင္းေပၚ၌ သိသာေသာ အမွားအယြင္းမ်ား ပါရွိသည္။ ထုိအမွားအယြင္းမ်ားကို ၁၉၈၆ ခုႏွစ္တြင္ ဦးသိန္းေအာင္မွ ေလ့လာမွတ္တမ္းတင္၍ ဗမာ့ဥေဒါင္း ျမန္မာတံဆိပ္ေခါင္း ေလ့လာမႉ ဂ်ာနယ္တြင္ တင္ျပခဲ႔သည္။ အထက္တြင္ ေဖၚျပခဲ႔ေသာ တံဆိပ္ေခါင္း ဒီဇိုင္းပါ စာသားမ်ား၌ စာလံုးေပါင္း အမွားအယြင္းမ်ား၊ ျမန္မာအကၡရာတြင္ မရွိေသာ စာလံုးမ်ား ပါ၀င္လာသည္။ အမွားအယြင္း ၇ မ်ိဳးေတြ႕ရသည္။ ဆရာ ဦးသိန္းေအာင္၏ အဆိုအရ တံဆိပ္ေခါင္း ဒီဇိုင္းေရးဆြဲသူမွာ ျမန္မာလူမ်ိဳးျဖစ္ရာ မူလဒီဇိုင္းတြင္ မမွားယြင္းနိုင္ဟု ဆိုသည္။ သို႔ရာတြင္ တံဆိပ္ေခါင္းပံုႏွိပ္ရန္ ပလိတ္ျပား၌ စာလံုးေဖၚသူသည္ ျမန္မာလူမ်ိဳး မျဖစ္တန္ရာ။ ဒီဇိုင္းပံု၌ စာလံုးမ်ား အလြန္ေသးငယ္ေသာေၾကာင့္ တစ္ေၾကာင္း၊ ျမန္မာလူမ်ိဳး မဟုတ္ျခင္းေၾကာင့္ တစ္ေၾကာင္း အဆိုပါအမွားမ်ား ပါခဲ႔သည္ဟု ယူဆရပါသည္။ ဤတံဆိပ္ေခါင္းမ်ားကို အဂၤလန္နိုင္ငံ Thomas De La Rue & Co., Ltd ၌ Recess နည္းျဖင့္ပံုႏွိပ္ခဲ႔သည္။
ပထမေန႔ထုတ္စာအိတ္
ျမန္မာတံဆိပ္ေခါင္းေလာကတြင္ ထင္ရွားသူ N.K.D. Naigamwalla ၏ ပထမေန႔ထုတ္စာအိတ္ (First Day Cover) မွာ အဓိပၸာယ္ျပည့္စံုၿပီး ထင္ရွားသည္။ Naigamwalla သည္ ျမန္မာ တံဆိပ္ေခါင္း ေလာကအတြက္ ပထမေန႔ထုတ္ စာအိတ္မ်ားစြာ ထားခဲ႔နိုင္သည္။ ၄င္း၏ စာအိတ္၌ အာဇာနည္ေန႔ကို သရုပ္ေဖၚရာတြင္ အာဇာနည္ ႀကီးမ်ား၏ ဓါတ္ပံုမ်ား၊ ျမန္မာမႈကနုတ္္ ပန္းခ်ီမ်ား၊ တိုင္တစ္၀က္ လႊင့္ထူထားေသာ ျမန္မာနိုင္ငံအလံမ်ား၊ လြမ္းသူ႔ ပန္းေခြမ်ား ပါရွိသည္။ သို႔ရာတြင္ ဦးအုန္းေမာင္ႏွင့္ ရဲေဘာ္ကိုေထြးတို႔၏ ဓါတ္ပံုမ်ား မပါ၀င္ေခ်။ ထို႔ျပင္ အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ “ခ်စ္ေသာဗိုလ္ခ်ဳပ္ႏွင့္တကြ က်ဆံုးခဲ႔သူမ်ားအားလံုးသည္ ဗမာျပည္ႀကီး၏ ႏွလံုးသားထဲတြင္ ထာ၀စဥ္ ရွင္သန္ေနမည္ျဖစ္သည္” ဟု ေရးသားထားသည္။
ထပ္မံထုတ္ေ၀သင့္
ထိုတံဆိပ္ေခါင္း ထုတ္ေ၀မႈမွာ အာဇာနည္ေန႔ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ပထမဆံုးႏွင့္ ေနာက္ဆံုးအႀကိမ္ ျဖစ္ေလသည္။ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း အာဇာနည္ေန႔ အထိမ္းအမွတ္ တံဆိပ္ေခါင္းထုတ္ေ၀ျခင္း မရွိေတာ့ပါ။ လြတ္လပ္ေရးကို အသက္ေပးရယူေပးခဲ႔သည့္ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား၏ ေက်းဇူးတရားမ်ားကို ထာ၀စဥ္သတိရေနေစရန္၊ ထိုေက်းဇူးတရားမ်ားကို လူငယ္တို႔အမွတ္ရေနေစရန္ အာဇာနည္ေန႔ တံဆိပ္ေခါင္းမ်ား ျပန္လည္ထုတ္ေ၀သင့္ေပသည္။ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္သည္ ႏွစ္ ၇၀ ျပည့္ အာဇာနည္ေန႔ျဖစ္ရာ တံဆိပ္ေခါင္းထုတ္ေ၀ရန္ အခ်ိန္ေကာင္းျဖစ္ေပသည္။ ျပန္လည္ ထုတ္ေ၀မည္ဆိုပါက အာဇာနည္ႀကီးမ်ား၏ ရုပ္ပံုလႊာမ်ား၊ ေရွးေဟာင္း သမိုင္း၀င္ လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႉ မွတ္တမ္း ဓါတ္ပံုမ်ား၊ အာဇာနည္ဗိမာန္ပံု၊ အတြင္း၀န္ရံုးပံုႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေနအိမ္ျပတိုက္ စသည္ျဖင့္ အနွစ္သာရျပည့္၀ေသာ ပံုရိပ္မ်ားပါ၀င္သင့္ေပသည္။ ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ားအတြက္ အာဇာနည္ေန႔ အထိမ္းအမွတ္ ကေလးပန္းခ်ီၿပိဳင္ပြဲမ်ား က်င္းပၿပီး ဆုရပန္းခ်ီကားမ်ားကို တံဆိပ္ေခါင္းဒီဇိုင္းအျဖစ္ အသံုးျပဳလွ်င္လည္း သင့္တင့္ေလွ်ာက္ပတ္လွသည္။ ထိုသုိ႔ေသာ တံဆိပ္ေခါင္းမ်ား ျပန္လည္ထုတ္ေ၀နိုင္ပါက တံဆိပ္ေခါင္း ၀ါသနာရွင္မ်ားႏွင့္ ျပည္သူအမ်ား ေပ်ာ္မဆံုး ေမာ္မဆံုး ျဖစ္ၾကမည္မွာ ေသခ်ာလွေပသည္။
ရည္ညႊန္းကိုးကား
ေက်ာ္ျမင့္ေမာင္၊ ျမန္မာတံဆိပ္ေခါင္း ၀ါသနာရွင္လက္စြဲ၊ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္။
Thein Aung, “Design error of the 1948 Martyr’s Memorial Issue”, The Burma Peacock, Vol 8, No 3, Fall 1986, p 48-50.
ဗိမာန်နန်းမြင့် ပျော်စံတင့် လင့်ခါနှစ်လည် မေ့နိုင်ပြီ <Unicode Version>
ငှက်ခါး
အာဇာနည်နေ့
၁၉၄၇ ခု ဇူလိုင်လ ၁၉ ရက်နေ့သည် မြန်မာတစ်ပြည်လုံး ဝမ်းနည်းပူဆွေးသောက ရောက်ခဲ့ကြရသော နေ့တစ်နေ့ ဖြစ်ပေသည်။ ထိုနေ့ မနက် ၁၀ နာရီ ၃၇ မိနစ်ခန့်တွင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနှင့် တကွ တိုင်းပြည်ခေါင်းဆောင်ကြီးများသည် မသမာသူ လူတစ်စု၏ ရက်စက်စွာ သတ်ဖြတ်ခြင်းကို ခံခဲ့ရပေသည်။ ထိုစဉ်က ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနှင့် အတူ သခင်မြ၊ ဒီးဒုတ် ဦးဘချို၊ မန်းဘခိုင်၊ ဦးဘဝင်း၊ အဗ္ဗဒူရာဇတ် (ဦးရာဇတ်)၊ မိုင်းပွန်စော်ဘွားကြီး စဝ်စံထွန်း၊ ဦးအုန်းမောင် နှင့် ဦးရာဇတ်၏ သက်တော်စောင့် ရဲဘော်ကိုထွေးတို့ ကျဆုံးခဲ့ကြသည်။ လွတ်လပ်ရေး ကြိုးပမ်းနေစဉ်ကာလအတွင်း ယခုလိုအဖြစ်ဆိုးမျိုးနှင့် ကြုံတွေ့ခြင်းသည် တိုင်းပြည်အတွက် အလွန်ပင်နစ်နာလှသည်။ ထိုဖြစ်ရပ်ကို အစဉ်အမှတ်ရနေရန် ဇူလိုင် ၁၉ ရက်နေ့ကို အာဇာနည်နေ့အဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့ကြသည်။
တံဆိပ်ခေါင်း ထုတ်ဝေခြင်း
ထို့နောက် တစ်နှစ်အကြာ ၁၉၄၈ ခုနှစ် ဇူလိုင် ၁၉ ရက်နေ့တွင် မြန်မာ့စာတိုက်နှင့်ကြေးနန်းဌာနမှ
တံဆိပ်ခေါင်း တစ်ဆယ့် နှစ်လုံးပါ တံဆိပ်ခေါင်းအစုံကို ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ အမျိုးသားခေါင်းဆောင်ကြီး ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း နှင့်တကွ အာဇာနည်ခေါင်းဆောင်ကြီးများ ကျဆုံးခဲ့ကြသော နေ့ကို ပြန်လည်သတိရကြစေရန် ရည်ရွယ်၍ ထုတ်ဝေခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ တံဆိပ်ခေါင်းများအားလုံးကို ဒီဇိုင်းတစ်ခုထဲဖြင့် ထုတ်ဝေပြီး အရောင်နှင့် တန်ဖိုးများမတူညီကြပေ။ ဒီဇိုင်းပုံမှာ ပြည်ထောင်စု ပါလီမန် အဆောက်အဦးပုံကို အလယ်တွင် ထား၍ မြန်မာမှု ဒီဇိုင်းပုံများဖြင့် အလှဆင်ထားသည်။ အဆောက်အဦးရှေ့ အလံတိုင်တွင်လည်း မြန်မာနိုင်ငံတော် အလံကို တိုင်တစ်ဝက် လွှင့်ထူထားသည်။ အဆောက်အဦး အောက်ခြေ၌ ခေါင်းဆောင်ကြီးများ
ကျဆုံးခဲ့သည့်နေ့ရက်ကို ရေးသားထားသည်။ ၁၃၀၉ ခုနှစ် ၀ါခေါင်လဆန်း ၂ ရက် 19th JULY 1947 ဟူ၍ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် “ဗိမာန်နန်းမြင့် ပျော်စံတင့် လင့်ခါနှစ်လည် မေ့နိုင်ပြီ” ဟူသော စာချိုး ပါရှိသည်။
မြန်မာနိုင်ငံတော် မြေပုံကို အပေါ်ဘက် အလည်တည့်တည့်တွင် ဆွဲသားထား၍ ထိုင်လျက်ရှိသော ခြင်္သေ့ နှစ်ကောင်ပုံနှင့် အောက်ဘက်တွင် အလှဆင်ထားသည်။ ဒီဇိုင်းပုံမှာ အဓိပ္ပာယ် ပြည့်စုံမျှတ၍ ရှုချင်စဖွယ်ဖြစ်သည်။ အပေါ်ဘက် လက်ယာ၊ လက်ဝဲထောင့်များတွင် တံဆိပ်ခေါင်းတန်ဖိုးကို မြန်မာ၊ အင်္ဂလိပ် နှစ်ဘာသာဖြင့် ရေးသားထားပြီး အောက်ဘက်တွင်မူ ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံတော် UNION OF BURMA ဟူ၍ ဖေါ်ပြပါရှိသည်။
တံဆိပ်ခေါင်းများ၏ အရွယ်အစားမှာ အနံ ၄၃ မီလီမီတာ အလျား ၂၀ မီလီမီတာ ဖြစ်သည်။ 14 x 13½ perforation (ခွေးသွားစိပ်များ) ဖြစ်ပြီး၊ တန်ဖိုးများမှာ ၃ပိုင် (အပြာဖျော့)၊ ၆ ပိုင် (အစိမ်း)၊ ၉ ပိုင် (အနီဖျော့)၊ ၁ ပဲ (ခရမ်း)၊ ၂ ပဲ (အပြာ)၊ ၃ ပဲ ၆ ပိုင် (အစိမ်း)၊ ၄ ပဲ (အညို)၊ ၈ ပဲ (အနီ)၊ ၁၂ ပဲ (ခရမ်း)၊ ၁ ရူပီး (ပြာ-စိမ်း)၊ ၂ ရူပီး (အပြာ) နှင့် ၅ ရူပီး (ခရမ်းညို) တို့ဖြစ်သည်။ တံဆိပ်ခေါင်း တစ်ချပ်လျှင် ၁၂၈ လုံးပါသည်၊ ထိုတံဆိပ်ခေါင်းများ ဖြန့်ဝေရောင်းချမှုနှင့် အသုံးပြုမှုကို ၁၉၅၀ ဇွန် ၁၀ တွင် ရပ်ဆိုင်းခဲ့သည်။
အမှားအယွင်းများ
တံဆိပ်ခေါင်း ဒီဇိုင်းပေါ်၌ သိသာသော အမှားအယွင်းများ ပါရှိသည်။ ထိုအမှားအယွင်းများကို ၁၉၈၆ ခုနှစ်တွင် ဦးသိန်းအောင်မှ လေ့လာမှတ်တမ်းတင်၍ ဗမာ့ဥဒေါင်း မြန်မာတံဆိပ်ခေါင်း လေ့လာမှူ ဂျာနယ်တွင် တင်ပြခဲ့သည်။ အထက်တွင် ဖေါ်ပြခဲ့သော တံဆိပ်ခေါင်း ဒီဇိုင်းပါ စာသားများ၌ စာလုံးပေါင်း အမှားအယွင်းများ၊ မြန်မာအက္ခရာတွင် မရှိသော စာလုံးများ ပါဝင်လာသည်။ အမှားအယွင်း ၇ မျိုးတွေ့ရသည်။ ဆရာ ဦးသိန်းအောင်၏ အဆိုအရ တံဆိပ်ခေါင်း ဒီဇိုင်းရေးဆွဲသူမှာ မြန်မာလူမျိုးဖြစ်ရာ မူလဒီဇိုင်းတွင် မမှားယွင်းနိုင်ဟု ဆိုသည်။ သို့ရာတွင် တံဆိပ်ခေါင်းပုံနှိပ်ရန် ပလိတ်ပြား၌ စာလုံးဖေါ်သူသည် မြန်မာလူမျိုး မဖြစ်တန်ရာ။ ဒီဇိုင်းပုံ၌ စာလုံးများ အလွန်သေးငယ်သောကြောင့် တစ်ကြောင်း၊ မြန်မာလူမျိုး မဟုတ်ခြင်းကြောင့် တစ်ကြောင်း အဆိုပါအမှားများ ပါခဲ့သည်ဟု ယူဆရပါသည်။ ဤတံဆိပ်ခေါင်းများကို အင်္ဂလန်နိုင်ငံ Thomas De La Rue & Co., Ltd ၌ Recess နည်းဖြင့်ပုံနှိပ်ခဲ့သည်။
ပထမနေ့ထုတ်စာအိတ်
မြန်မာတံဆိပ်ခေါင်းလောကတွင် ထင်ရှားသူ N.K.D. Naigamwalla ၏ ပထမနေ့ထုတ်စာအိတ် (First Day Cover) မှာ အဓိပ္ပာယ်ပြည့်စုံပြီး ထင်ရှားသည်။ Naigamwalla သည် မြန်မာ တံဆိပ်ခေါင်း လောကအတွက် ပထမနေ့ထုတ် စာအိတ်များစွာ ထားခဲ့နိုင်သည်။ ၄င်း၏ စာအိတ်၌ အာဇာနည်နေ့ကို သရုပ်ဖေါ်ရာတွင် အာဇာနည် ကြီးများ၏ ဓါတ်ပုံများ၊ မြန်မာမှုကနုတ်် ပန်းချီများ၊ တိုင်တစ်ဝက် လွှင့်ထူထားသော မြန်မာနိုင်ငံအလံများ၊ လွမ်းသူ့ ပန်းခွေများ ပါရှိသည်။ သို့ရာတွင် ဦးအုန်းမောင်နှင့် ရဲဘော်ကိုထွေးတို့၏ ဓါတ်ပုံများ မပါဝင်ချေ။ ထို့ပြင် အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် “ချစ်သောဗိုလ်ချုပ်နှင့်တကွ ကျဆုံးခဲ့သူများအားလုံးသည် ဗမာပြည်ကြီး၏ နှလုံးသားထဲတွင် ထာဝစဉ် ရှင်သန်နေမည်ဖြစ်သည်” ဟု ရေးသားထားသည်။
အာဇာနည်နေ့
၁၉၄၇ ခု ဇူလိုင်လ ၁၉ ရက်နေ့သည် မြန်မာတစ်ပြည်လုံး ဝမ်းနည်းပူဆွေးသောက ရောက်ခဲ့ကြရသော နေ့တစ်နေ့ ဖြစ်ပေသည်။ ထိုနေ့ မနက် ၁၀ နာရီ ၃၇ မိနစ်ခန့်တွင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနှင့် တကွ တိုင်းပြည်ခေါင်းဆောင်ကြီးများသည် မသမာသူ လူတစ်စု၏ ရက်စက်စွာ သတ်ဖြတ်ခြင်းကို ခံခဲ့ရပေသည်။ ထိုစဉ်က ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနှင့် အတူ သခင်မြ၊ ဒီးဒုတ် ဦးဘချို၊ မန်းဘခိုင်၊ ဦးဘဝင်း၊ အဗ္ဗဒူရာဇတ် (ဦးရာဇတ်)၊ မိုင်းပွန်စော်ဘွားကြီး စဝ်စံထွန်း၊ ဦးအုန်းမောင် နှင့် ဦးရာဇတ်၏ သက်တော်စောင့် ရဲဘော်ကိုထွေးတို့ ကျဆုံးခဲ့ကြသည်။ လွတ်လပ်ရေး ကြိုးပမ်းနေစဉ်ကာလအတွင်း ယခုလိုအဖြစ်ဆိုးမျိုးနှင့် ကြုံတွေ့ခြင်းသည် တိုင်းပြည်အတွက် အလွန်ပင်နစ်နာလှသည်။ ထိုဖြစ်ရပ်ကို အစဉ်အမှတ်ရနေရန် ဇူလိုင် ၁၉ ရက်နေ့ကို အာဇာနည်နေ့အဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့ကြသည်။
တံဆိပ်ခေါင်း ထုတ်ဝေခြင်း
ထို့နောက် တစ်နှစ်အကြာ ၁၉၄၈ ခုနှစ် ဇူလိုင် ၁၉ ရက်နေ့တွင် မြန်မာ့စာတိုက်နှင့်ကြေးနန်းဌာနမှ
ကျဆုံးခဲ့သည့်နေ့ရက်ကို ရေးသားထားသည်။ ၁၃၀၉ ခုနှစ် ၀ါခေါင်လဆန်း ၂ ရက် 19th JULY 1947 ဟူ၍ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် “ဗိမာန်နန်းမြင့် ပျော်စံတင့် လင့်ခါနှစ်လည် မေ့နိုင်ပြီ” ဟူသော စာချိုး ပါရှိသည်။
မြန်မာနိုင်ငံတော် မြေပုံကို အပေါ်ဘက် အလည်တည့်တည့်တွင် ဆွဲသားထား၍ ထိုင်လျက်ရှိသော ခြင်္သေ့ နှစ်ကောင်ပုံနှင့် အောက်ဘက်တွင် အလှဆင်ထားသည်။ ဒီဇိုင်းပုံမှာ အဓိပ္ပာယ် ပြည့်စုံမျှတ၍ ရှုချင်စဖွယ်ဖြစ်သည်။ အပေါ်ဘက် လက်ယာ၊ လက်ဝဲထောင့်များတွင် တံဆိပ်ခေါင်းတန်ဖိုးကို မြန်မာ၊ အင်္ဂလိပ် နှစ်ဘာသာဖြင့် ရေးသားထားပြီး အောက်ဘက်တွင်မူ ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံတော် UNION OF BURMA ဟူ၍ ဖေါ်ပြပါရှိသည်။
တံဆိပ်ခေါင်းများ၏ အရွယ်အစားမှာ အနံ ၄၃ မီလီမီတာ အလျား ၂၀ မီလီမီတာ ဖြစ်သည်။ 14 x 13½ perforation (ခွေးသွားစိပ်များ) ဖြစ်ပြီး၊ တန်ဖိုးများမှာ ၃ပိုင် (အပြာဖျော့)၊ ၆ ပိုင် (အစိမ်း)၊ ၉ ပိုင် (အနီဖျော့)၊ ၁ ပဲ (ခရမ်း)၊ ၂ ပဲ (အပြာ)၊ ၃ ပဲ ၆ ပိုင် (အစိမ်း)၊ ၄ ပဲ (အညို)၊ ၈ ပဲ (အနီ)၊ ၁၂ ပဲ (ခရမ်း)၊ ၁ ရူပီး (ပြာ-စိမ်း)၊ ၂ ရူပီး (အပြာ) နှင့် ၅ ရူပီး (ခရမ်းညို) တို့ဖြစ်သည်။ တံဆိပ်ခေါင်း တစ်ချပ်လျှင် ၁၂၈ လုံးပါသည်၊ ထိုတံဆိပ်ခေါင်းများ ဖြန့်ဝေရောင်းချမှုနှင့် အသုံးပြုမှုကို ၁၉၅၀ ဇွန် ၁၀ တွင် ရပ်ဆိုင်းခဲ့သည်။
အမှားအယွင်းများ
တံဆိပ်ခေါင်း ဒီဇိုင်းပေါ်၌ သိသာသော အမှားအယွင်းများ ပါရှိသည်။ ထိုအမှားအယွင်းများကို ၁၉၈၆ ခုနှစ်တွင် ဦးသိန်းအောင်မှ လေ့လာမှတ်တမ်းတင်၍ ဗမာ့ဥဒေါင်း မြန်မာတံဆိပ်ခေါင်း လေ့လာမှူ ဂျာနယ်တွင် တင်ပြခဲ့သည်။ အထက်တွင် ဖေါ်ပြခဲ့သော တံဆိပ်ခေါင်း ဒီဇိုင်းပါ စာသားများ၌ စာလုံးပေါင်း အမှားအယွင်းများ၊ မြန်မာအက္ခရာတွင် မရှိသော စာလုံးများ ပါဝင်လာသည်။ အမှားအယွင်း ၇ မျိုးတွေ့ရသည်။ ဆရာ ဦးသိန်းအောင်၏ အဆိုအရ တံဆိပ်ခေါင်း ဒီဇိုင်းရေးဆွဲသူမှာ မြန်မာလူမျိုးဖြစ်ရာ မူလဒီဇိုင်းတွင် မမှားယွင်းနိုင်ဟု ဆိုသည်။ သို့ရာတွင် တံဆိပ်ခေါင်းပုံနှိပ်ရန် ပလိတ်ပြား၌ စာလုံးဖေါ်သူသည် မြန်မာလူမျိုး မဖြစ်တန်ရာ။ ဒီဇိုင်းပုံ၌ စာလုံးများ အလွန်သေးငယ်သောကြောင့် တစ်ကြောင်း၊ မြန်မာလူမျိုး မဟုတ်ခြင်းကြောင့် တစ်ကြောင်း အဆိုပါအမှားများ ပါခဲ့သည်ဟု ယူဆရပါသည်။ ဤတံဆိပ်ခေါင်းများကို အင်္ဂလန်နိုင်ငံ Thomas De La Rue & Co., Ltd ၌ Recess နည်းဖြင့်ပုံနှိပ်ခဲ့သည်။
မြန်မာတံဆိပ်ခေါင်းလောကတွင် ထင်ရှားသူ N.K.D. Naigamwalla ၏ ပထမနေ့ထုတ်စာအိတ် (First Day Cover) မှာ အဓိပ္ပာယ်ပြည့်စုံပြီး ထင်ရှားသည်။ Naigamwalla သည် မြန်မာ တံဆိပ်ခေါင်း လောကအတွက် ပထမနေ့ထုတ် စာအိတ်များစွာ ထားခဲ့နိုင်သည်။ ၄င်း၏ စာအိတ်၌ အာဇာနည်နေ့ကို သရုပ်ဖေါ်ရာတွင် အာဇာနည် ကြီးများ၏ ဓါတ်ပုံများ၊ မြန်မာမှုကနုတ်် ပန်းချီများ၊ တိုင်တစ်ဝက် လွှင့်ထူထားသော မြန်မာနိုင်ငံအလံများ၊ လွမ်းသူ့ ပန်းခွေများ ပါရှိသည်။ သို့ရာတွင် ဦးအုန်းမောင်နှင့် ရဲဘော်ကိုထွေးတို့၏ ဓါတ်ပုံများ မပါဝင်ချေ။ ထို့ပြင် အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် “ချစ်သောဗိုလ်ချုပ်နှင့်တကွ ကျဆုံးခဲ့သူများအားလုံးသည် ဗမာပြည်ကြီး၏ နှလုံးသားထဲတွင် ထာဝစဉ် ရှင်သန်နေမည်ဖြစ်သည်” ဟု ရေးသားထားသည်။
ထပ်မံထုတ်ဝေသင့်
ထိုတံဆိပ်ခေါင်း ထုတ်ဝေမှုမှာ အာဇာနည်နေ့နှင့် ပတ်သက်၍ ပထမဆုံးနှင့် နောက်ဆုံးအကြိမ် ဖြစ်လေသည်။ ၁၉၄၈ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း အာဇာနည်နေ့ အထိမ်းအမှတ် တံဆိပ်ခေါင်းထုတ်ဝေခြင်း မရှိတော့ပါ။ လွတ်လပ်ရေးကို အသက်ပေးရယူပေးခဲ့သည့် အာဇာနည်ခေါင်းဆောင်ကြီးများ၏ ကျေးဇူးတရားများကို ထာဝစဉ်သတိရနေစေရန်၊ ထိုကျေးဇူးတရားများကို လူငယ်တို့အမှတ်ရနေစေရန် အာဇာနည်နေ့ တံဆိပ်ခေါင်းများ ပြန်လည်ထုတ်ဝေသင့်ပေသည်။ ၂၀၁၇ ခုနှစ်သည် နှစ် ၇၀ ပြည့် အာဇာနည်နေ့ဖြစ်ရာ တံဆိပ်ခေါင်းထုတ်ဝေရန် အချိန်ကောင်းဖြစ်ပေသည်။ ပြန်လည် ထုတ်ဝေမည်ဆိုပါက အာဇာနည်ကြီးများ၏ ရုပ်ပုံလွှာများ၊ ရှေးဟောင်း သမိုင်းဝင် လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှူ မှတ်တမ်း ဓါတ်ပုံများ၊ အာဇာနည်ဗိမာန်ပုံ၊ အတွင်းဝန်ရုံးပုံနှင့် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနေအိမ်ပြတိုက် စသည်ဖြင့် အနှစ်သာရပြည့်ဝသော ပုံရိပ်များပါဝင်သင့်ပေသည်။ ကျောင်းသားလူငယ်များအတွက် အာဇာနည်နေ့ အထိမ်းအမှတ် ကလေးပန်းချီပြိုင်ပွဲများ ကျင်းပပြီး ဆုရပန်းချီကားများကို တံဆိပ်ခေါင်းဒီဇိုင်းအဖြစ် အသုံးပြုလျှင်လည်း သင့်တင့်လျှောက်ပတ်လှသည်။ ထိုသို့သော တံဆိပ်ခေါင်းများ ပြန်လည်ထုတ်ဝေနိုင်ပါက တံဆိပ်ခေါင်း ၀ါသနာရှင်များနှင့် ပြည်သူအများ ပျော်မဆုံး မော်မဆုံး ဖြစ်ကြမည်မှာ သေချာလှပေသည်။
ရည်ညွှန်းကိုးကား
ကျော်မြင့်မောင်၊ မြန်မာတံဆိပ်ခေါင်း ၀ါသနာရှင်လက်စွဲ၊ ၂၀၁၂ ခုနှစ်။
Thein Aung, “Design error of the 1948 Martyr’s Memorial Issue”, The Burma Peacock, Vol 8, No 3, Fall 1986, p 48-50.
ထိုတံဆိပ်ခေါင်း ထုတ်ဝေမှုမှာ အာဇာနည်နေ့နှင့် ပတ်သက်၍ ပထမဆုံးနှင့် နောက်ဆုံးအကြိမ် ဖြစ်လေသည်။ ၁၉၄၈ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း အာဇာနည်နေ့ အထိမ်းအမှတ် တံဆိပ်ခေါင်းထုတ်ဝေခြင်း မရှိတော့ပါ။ လွတ်လပ်ရေးကို အသက်ပေးရယူပေးခဲ့သည့် အာဇာနည်ခေါင်းဆောင်ကြီးများ၏ ကျေးဇူးတရားများကို ထာဝစဉ်သတိရနေစေရန်၊ ထိုကျေးဇူးတရားများကို လူငယ်တို့အမှတ်ရနေစေရန် အာဇာနည်နေ့ တံဆိပ်ခေါင်းများ ပြန်လည်ထုတ်ဝေသင့်ပေသည်။ ၂၀၁၇ ခုနှစ်သည် နှစ် ၇၀ ပြည့် အာဇာနည်နေ့ဖြစ်ရာ တံဆိပ်ခေါင်းထုတ်ဝေရန် အချိန်ကောင်းဖြစ်ပေသည်။ ပြန်လည် ထုတ်ဝေမည်ဆိုပါက အာဇာနည်ကြီးများ၏ ရုပ်ပုံလွှာများ၊ ရှေးဟောင်း သမိုင်းဝင် လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှူ မှတ်တမ်း ဓါတ်ပုံများ၊ အာဇာနည်ဗိမာန်ပုံ၊ အတွင်းဝန်ရုံးပုံနှင့် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းနေအိမ်ပြတိုက် စသည်ဖြင့် အနှစ်သာရပြည့်ဝသော ပုံရိပ်များပါဝင်သင့်ပေသည်။ ကျောင်းသားလူငယ်များအတွက် အာဇာနည်နေ့ အထိမ်းအမှတ် ကလေးပန်းချီပြိုင်ပွဲများ ကျင်းပပြီး ဆုရပန်းချီကားများကို တံဆိပ်ခေါင်းဒီဇိုင်းအဖြစ် အသုံးပြုလျှင်လည်း သင့်တင့်လျှောက်ပတ်လှသည်။ ထိုသို့သော တံဆိပ်ခေါင်းများ ပြန်လည်ထုတ်ဝေနိုင်ပါက တံဆိပ်ခေါင်း ၀ါသနာရှင်များနှင့် ပြည်သူအများ ပျော်မဆုံး မော်မဆုံး ဖြစ်ကြမည်မှာ သေချာလှပေသည်။
ရည်ညွှန်းကိုးကား
ကျော်မြင့်မောင်၊ မြန်မာတံဆိပ်ခေါင်း ၀ါသနာရှင်လက်စွဲ၊ ၂၀၁၂ ခုနှစ်။
Thein Aung, “Design error of the 1948 Martyr’s Memorial Issue”, The Burma Peacock, Vol 8, No 3, Fall 1986, p 48-50.
No comments:
Post a Comment